We denken vaak dat stress slecht voor ons is, maar dat is niet altijd het geval. Acute stress zorgt er namelijk voor dat je lichaam in staat van paraatheid wordt gebracht, zodat je direct over kan gaan tot actie. Je hebt vast wel eens spannende situaties in je leven meegemaakt waarin je hartslag omhoogging, je ademhaling eveneens en zo werd je lichaam in staat gesteld om de uitdagende situatie het hoofd te bieden. En het is mooi dat het lichaam dit dan reguleert.
Onder de “motorkap van jouw lichaam” gebeurt er echter nog meer als je stress hebt en dat is niet altijd direct zichtbaar. Je spijsvertering werkt minder goed en ook wordt je lichaam alvast in een staat van “ontsteking” gebracht. Immers, evolutionair gezien betekende stress doorgaans ook dat je gewond zou raken en dan zou het goed zijn als je lichaam direct met “reparatie” zou beginnen.
Als je de stress kortdurend is, dan is er niet zoveel aan de hand. Zodra de stressreactie weg is, zal het lichaam weer andere stofjes aanmaken, waardoor ook de ontstekingsreactie verdwijnt. En ook zullen andere lichaamsprocessen weer de ruimte krijgen (denk bijvoorbeeld maar eens aan spijsvertering en herstel).
Het wordt een ander verhaal zodra de stress die je ervaart, chronisch wordt. Chronische/langdurig stress is helaas niet goed voor je gezondheid. En wat nog erger is, je hebt het ook niet altijd door dat je “last hebt” van chronische stress.
Chronische stress kan namelijk door heel veel factoren veroorzaakt worden:
trauma,
een overprikkeld brein,
verwaarlozing,
ziekte van een geliefde,
werk,
financiële problemen,
continue stroom van slecht nieuws via (social) media,
negatieve gedachten over jezelf,
verlies van controle over een situatie.
Het is dus belangrijk om tijdig ervoor te zorgen dat je lichaam in een staat van ontspanning komt zodat je spijsvertering weer goed zijn werk kan doen en het lichaam kan herstellen. Als je structureel hiermee aan de slag gaat, zul je op termijn ook echt gezondheidsvoordelen ervaren op vele vlakken.
Hierna volgen enkele tips om mee aan de slag te gaan. Kijk daarbij vooral goed wat voor jou prettig voelt. Dat is niet voor iedereen hetzelfde. Dus probeer het uit en geef het een kans. Soms zul je iets wat langer moeten proberen om te kunnen bepalen of het helpt of niet.
Meditatie
Er zijn veel verschillende meditatieoefeningen beschikbaar. Op YouTube (https://www.youtube.com/) kun je al veel terugvinden, zodat je naar hartenlust en gratis kunt proberen. Soms past het ene bij je en het andere weer niet. Misschien heb je behoefte aan muziek, misschien ook niet. Dat is allemaal heel persoonlijk.
Het doel zou uiteindelijk moeten zijn om je lekker tot rust te brengen, waardoor je lichaam in een staat van ontspanning komt. Dus soms kan het ook heel prettig zijn om een meditatie te beluisteren vlak voordat je gaat slapen. Vanuit een ontspannen staat van zijn zul je gemakkelijker in slaap kunnen vallen.
Ook maak ik zelf gebruik van de Meditation Moments App. Dit is overigens een betaalde App die je gratis voor 10 dagen kunt uitproberen. Mocht je denken, ik wil een abonnement, dan kun je eventueel gebruik maken van deze link (je ontvangt dan € 10 korting op het Premium jaarabonnement).
Bepaal vooral goed voor jezelf wat wel en niet past. Er is geen goed of fout. En misschien kom je tot de conclusie dat het helemaal niet past en dan is dat ook OK.
Yoga
Natuurlijk kun je naar een Yogastudio bezoeken. Maar ook hier is YouTube weer een interessante bron om eens op zoek te gaan naar wat bij je past. Dan kun je lekker vanuit je eigen vertrouwde omgeving naar hartenlust gaan proberen. Zoek bijvoorbeeld maar eens op Ochtendyoga, yoga voor ontspanning, Yoga Nidra.
Overigens zijn er ook Apps (zoals bijvoorbeeld De Meditation Moments App) die een combinatie bieden van meditatie en yoga.
Bodyscan Meditatie
Bij een bodyscan ga je rustig zitten of liggen en ga je in gedachten je hele lichaam af van je tenen tot je hoofd. Het enige wat je doet is spanningen in je lichaam opmerken zonder erover te oordelen. Op Youtube zijn verschillende geleide bodyscans vinden. Ook hier kun je weer denken aan Apps die een combinatie bieden van meditaties, bodyscan, yoga.
Halvering van je ademhalingsfrequentie
Ook met je ademhaling kun je bewust gaan sturen naar hoe je je voelt. Zonder dat we er erg in hebben, hebben we vaak een behoorlijk (te) hoge ademfrequentie. Deze hoge ademfrequentie houdt jouw lichaam ook in een staat van paraatheid en daar kun je zelf heel eenvoudig verandering in aanbrengen. Stel een timer in, bijvoorbeeld op je mobiele telefoon, van 1 minuut. Zodra je op start drukt tel je het aantal ademhalingen wat je doet in deze ene minuut. Daarbij telt een in- en uitademing als 1 keer ademhalen. Noteer dit op een papiertje of zorg ervoor dat je dit getal onthoudt.
Probeer deze ademfrequentie vervolgens eens te halveren. Dus stel je haalt 12 keer per minuut adem, probeer deze dan eens bewust te verlagen (idealiter halveren). Dit kun je bereiken door lekker rustig te gaan zitten, schouders te ontspannen en breng dan eens bewust je ademhaling naar de je buik. Als je dat lastig vindt, leg dan een hand op je buik. Bij een inademing zal je buik uitzetten en bij een uitademing zal jouw buik weer wat platter worden. Het voordeel van deze manier van ademhaling is dat je middenrif, bij een inademing, naar beneden beweegt. Hierdoor krijgen jouw longen meer ruimte en kun je dus beter ademhalen (en meer zuurstof opnemen). Wat daarbij ook goed helpt is in te ademen via jouw neus (mond gesloten) en uitademing door jouw mond. Daarbij zorg je bij de uitademing er gelijk ook goed voor om afvalstoffen lekker kwijt te raken.
Voel maar eens wat het met je doet om jouw ademhaling op die manier te sturen. Als het goed is ervaar je dan als snel wat meer rust. Dus het is een makkelijke oefening, want je hebt jouw ademhaling altijd bij je.
NB. het bewust halveren van de ademfrequentie is ook een mooi hulpmiddel vlak voor het slapen gaan. Probeer maar eens.
Lichaamscontact
Lichaamscontact (huid-op-huid) verlaagt het stressniveau (daling stresshormoon cortisol). Dit is het geval bij lichaamscontact met zowel mensen als dieren (denk maar eens aan het knuffelen of aaien van bijvoorbeeld jouw hond of kat). Dus knuffel maar eens wat vaker, of denk eens aan een fijne massage.
Aarding
Als je op blote voeten op een natuurlijke ondergrond loopt ben je geaard. Ook ben je geaard als je bijvoorbeeld op het strand of op het gras ligt, maar ook als je in de zee zwemt. Aarding zorgt voor verlaging van het stresshormoon cortisol en helpt bij het herstellen van je cortisolritme (bioritme).
Als je een tuin hebt met een lekkere grasmat, dan is dit makkelijk snel te bereiken. Maar ga anders maar eens naar een park of stukje natuur. Trek je schoenen uit en loop lekker rond. Misschien zullen mensen je wat raar aankijken, maar wat maakt het uit. Het gaat erom dat jij je lekker ontspannen gaat voelen, toch?
Boswandeling / Bosbaden
Het maken van een boswandeling zorgt voor vermindering van stress. Bosbaden heeft een ontspannend effect, wat zich uit in lagere cortisolniveaus, een lagere hartslag, een lagere bloeddruk, een lagere activiteit van de sympathicus (zenuwstelsel dat geactiveerd is bij stress) en juist een hogere activiteit van de
parasympathicus (zenuwstelsel dat geactiveerd is bij ontspanning). Ook heeft bosbaden / een wandeling in de natuur een positieve invloed op het psychologische welzijn, wat zich in meer positieve gevoelens uit.
Ga dus op pad in een fijn stuk natuur en doe dat ook echt eens met de telefoon op de vliegtuigstand. Probeer gewoon echt te genieten bij wat je ziet hoort en voelt in de natuur.
Voeding
Voedingsmiddelen die het lichaam kunnen ondersteunen bij stress zijn: eieren en planten zoals salie, valeriaan, citroenmelisse, Sint-Janskruid, hop, kamille, lavendel, kurkuma en maca. Van de kruiden kun je bijvoorbeeld theezetten, maar je kunt ze ook in de vorm van etherische olie verspreiden met een diffuser. Er zijn verschillende aanbieders van ontspannende kruidentheeën (o.a. Zonnatura, Yogi Tea, Pukka en Jacob Hooy) en etherische oliën.
Maca en kurkuma zijn verkrijgbaar in poeder. Je kunt maca bijvoorbeeld verwerken in een eiwitshake, kokosyoghurt of in een smoothie. Van Kurkuma kun je een heerlijke Kurkuma Golden Latte maken (google maar eens).
Koffie (cafeïne) kan bij sommige mensen stress en opgejaagdheid verergeren. Om erachter te komen of dit bij jou het geval is kun je koffie één maand vermijden en daarna herintroduceren.
Tip: Kweek zelf wat van die mooie kruiden in je eigen tuin, of in een pot of bak op jouw terras, dan wel kiemgroenten “op je eigen aanrecht”. Zo heb je vaak toegang tot verse kruiden. En maak of koop een eigen voorraadje gedroogde kruiden en bewaar deze op een donkere plaats. Zo kun je thuis ook altijd kruiden gebruiken tijdens het koken.
De gezondheidsvoordelen van regelmatige acute stress
In dit document heb ik informatie aangereikt over hoe je zelf voor regelmatige ontspanning in jouw leven kunt zorgen. Toch wil ik nog iets meegeven en dat is dat regelmatig acute stress ook gezondheidsvoordelen oplevert. Regelmatige kortdurende stress verbetert jouw aanpassingsvermogen, waardoor je beter beschermd bent tegen langdurige verstoring van jouw balans.
Dus ook hiervoor geldt, zoek de balans in inspanning/ontspanning, actie/rust. Daar zit de sleutel tot een gezond lichaam dat in balans is. Zeker bij Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) zal dat wat puzzelen worden maar toch weet ik uit ervaring dat het ook goed is om aan dit aspect te blijven werken.
Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de auteur / uitgever.
Disclaimer: De informatie op deze pagina is uitsluitend bedoeld voor educatieve en informatieve doeleinden en is geen vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Raadpleeg altijd een arts of een andere gekwalificeerde zorgverlener bij gezondheidsklachten of voordat je veranderingen in je leefstijl of behandeling doorvoert. Amethist Natuurcoaching aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige vorm van schade die voortvloeit uit het gebruik van de informatie op deze website.
Deze website maakt gebruik van cookies, onder andere om het gebruiksgemak te vergroten. Door op 'Akkoord' te klikken, geef je toestemming voor het gebruik van cookies.
