Smeerwortel
De Gewone Smeerwortel: Geneeskracht, Spirituele Werking en MagieIn dit artikel lees je alles over de toepassingen, werking en het gebruik van Gewone Smeerwortel (Symphytum Officinale). Zowel geneeskrachtig, spiritueel als praktisch. Met zijn grote en ruwe bladeren is de Gewone Smeerwortel (Symphytum Officinale) een bijzondere plant. En het woord Officinale verklapt het al. Vroeger werd al erkend dat deze plant medicinale waarde had. En ook vandaag de dag klopt het nog steeds. Dit alhoewel het medicinale gebruik, jammer genoeg, een beetje in de verdrukking is gekomen. En bijzonder genoeg geldt dat tegenwoordig voor heel veel planten. Graag licht ik daarom een tipje van de sluiter op over het waarom Gewone Smeerwortel zo’n prachtig kruid is. De Gewone Smeerwortel is een vaste plant die in de winter niet meer zichtbaar is. Maar vergis je niet, het wortelgestel zit stevig in de grond en in het voorjaar komen dan weer de bladeren en later de bloemen. Eenmaal in de tuin, raak je de Gewone Smeerwortel niet zo makkelijk meer kwijt en het zal jaar na jaar toenemen. Persoonlijk vind ik dat niet erg, want het is een prachtig kruid om mee te werken. |  Bron afbeelding: Flora Batavia (volume 3) |
Geneeskrachtige Toepassingen van Gewone Smeerwortel (Symphytum Officinale)
De geneeskrachtige werking van de Gewone Smeerwortel is echt prachtig.
Je gebruikt Smeerwortel dus uitsluitend uitwendig en dan kun je denken aan ondersteuning bij de volgende klachten/toepassingen:
- Het verminderen van bloeduitstortingen en zwellingen bij kneuzingen. Dit kun je doen door er een lik Smeerwortelzalf op te smeren, maar een kompres van Smeerwortel een tijdje op de kneuzing leggen, dat zal een mooie en diepe werking hebben. Heb je dat niet bij de hand, pak dan een blad van de Smeerwortel, kneus dit en leg dit rechtstreeks op de pijnlijke plek.
- Net zoals bij zwellingen en kneuzingen, kan Smeerwortel ingezet worden voor het gehele bewegingsapparaat. Denk hierbij aan spieren, pezen en gewrichten. Weet dat Smeerwortel vroeger zelfs als kompres werd gebruikt om botten sneller te laten genezen.
- Het kan de klachten van spataderen verminderen.
- Smeer een (gesloten) blaar diverse malen in met een zalf van Smeerwortel waardoor de pijn snel zal verminderen.
- Ook kun je een Smeerwortelzalf inzetten bij huidproblemen. Denk dan bijvoorbeeld aan eczeem, schilferige huid, wondjes, brandwonden, etc. Let erop dat wondjes wel schoon zijn want door zijn samentrekkende werking zal de wond snel sluiten (inclusief dus eventuele vuiligheid die dan nog aanwezig is).
- Als mondspoelmiddel bij ontstekingen en keelpijn. Maak een kop sterke thee van Smeerwortel en spoel en/of gorgel hier dan mee. Overigens werkt het ook goed tegen keelpijn.
Kortom, het is fijn om sowieso altijd een pot Smeerwortelzalf in huis te hebben, want het is, net als de Smalle Weegbree, een echt EHBO-kruid. Voeg er eventueel nog wat druppels Wilgenbasttinctuur (wat jammer dat mijn pagina over de Wilg nog niet klaar is….) aan toe en de zalf krijgt dan een extra pijnstillende werking wat in sommige gevallen heel prettig kan zijn.
Kun je Smeerwortel eten?
Met het eten van de Gewone Smeerwortel zou ik terughoudend zijn. Ja, het is eetbaar, maar slechts in kleine hoeveelheden. Smeerwortel bevat namelijk pyrrolizidine alkaloiden en dat maakt dat consumptie/gebruik van grote hoeveelheden kan leiden tot leverbeschadigingen. Persoonlijk heb ik wel eens wat jong smeerwortelblad verwerkt in de keuken en wildplukgidsen vermelden dat dit ook kan. Sterker nog vroeger werd het zelfs uitgebreid genuttigd, dus waarom dan nu niet zou je denken?
En dat heeft alles te maken met een discussie over pyrrolizidine alkaloiden en aangezien ik daar graag bij weg blijf, zou mijn advies zijn om dit niet te doen. En waarom zou je ook als er nog zoveel andere mooie wilde kruiden overblijven voor culinair gebruik in de keuken?
De Spirituele & Magische Kracht van Gewone Smeerwortel
Smeerwortel kent vele magische toepassingen.
Stop een blad in jouw schoenen als je op reis gaat. Dit voorkomt dat je beroofd wordt. Smeerwortel trekt geld aan dus doe wat gedroogde Smeerwortel in jouw portemonnee.
Ook kan je een bos Smeerwortel in jouw huis ophangen om voor het aantrekken van voorspoed en gezondheid.
Leuk en praktisch weetje tot slot
In de tuin kun je Smeerwortel fijn gebruiken als een groenbemester. Of laat smeerwortelbladeren trekken in een emmer water. Na een week kun je dit (in een verdunde oplossing) bij jouw planten gieten als extra voeding.
Een nadeel van dit fenomeen is dat hierdoor tegenwoordig ook veelvuldig een variant van de Gewone Smeerwortel in omloop is. De zogenaamde Russische variant oftewel de Bocking 14. Waarom deze variant in verband met gebruik als groenbemester voor tuin en kamerplanten zul je wellicht denken? Het antwoord is simpel, in tegenstelling tot de Gewone Smeerwortel breidt deze variant zich niet uit middels haar wortelgestel of haar zaden en dat maakt het houden ervan in de tuin dus prettiger. Maar er kleeft een nadeel aan deze variant en dat is de hogere concentratie aan pyrrolizidine alkaloïden. En dus zou ik voor het gebruik van smeerwortel anders dan als groenbemester toch echt altijd kiezen voor de Gewone Smeerwortel.
En hoe herken je de Bocking 14 variant dan? Deze heeft bleekroze bloemetjes, waar de Gewone Smeerwortel witte of (lila)paarse bloemetjes heeft.
Meer informatie over de Gewone Smeerwortel
Voor meer informatie en determinatie zie de volgende websites:
© Uitgave Amethist Natuurcoaching – 2025
Alle rechten voorbehouden. Niets van deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enig andere manier, zonder voorafgaande toestemming van de auteur / uitgever.
Disclaimer:
De informatie op deze pagina is uitsluitend bedoeld voor educatieve en informatieve doeleinden en is geen vervanging voor professioneel medisch advies, diagnose of behandeling. Raadpleeg altijd een arts of een andere gekwalificeerde zorgverlener bij gezondheidsklachten of voordat je veranderingen in je leefstijl of behandeling doorvoert. Amethist Natuurcoaching aanvaardt geen aansprakelijkheid voor enige vorm van schade die voortvloeit uit het gebruik van de informatie op deze website.